Openbare ruimte

Inleiding  
De openbare ruimte is van iedereen en kent vele vormen van gebruik. Zelfs op dezelfde plek kunnen verschillende gebruikers een totaal andere beleving hebben en daarmee zeer uiteenlopende wensen hebben. Denk maar eens aan een plein wat in de avond en nacht wordt gebruikt om te parkeren en overdag ruimte biedt voor een weekmarkt. Op een andere manier kan er ook gekeken worden naar functies van de buitenruimte: een weg om over te rijden, maar ook om hemelwater over af te voeren naar een kolk of berm. Bovengrondse elementen zijn behoorlijk zichtbaar, maar ondergronds zijn er ook veel objecten waar de gemeente een rol in speelt. Veelal zijn we gericht op het menselijk gebruik van de openbare ruimte, maar de laatste jaren is er steeds meer aandacht voor 'andere' gebruikers van de openbare ruimte zoals: flora en fauna. 

Leeswijzer  
Een groot deel van dit hoofdstuk kan worden gezien als 'regulier werk' vanuit met name een beheersmatige rol. De gemeente heeft als taak om te voorzien in beschikbaarheid van kapitaalgoederen in de openbare ruimte. Dit hoofdstuk is dan ook sterk gekoppeld aan de paragraaf onderhoud kapitaalgoederen later in deze begroting.  

Waar de woorden 'kapitaalgoed(eren)' wordt geschreven kunnen de woorden 'asset(s)' worden gelezen en andersom. Dit heeft te maken met de gangbare methodiek rondom het onderhoud van kapitaalgoederen, waarbij de term 'assetmanagement' wordt gebruikt. 

We kijken vanuit twee invalshoeken naar de openbare ruimte: de technische en de functionele staat. Vervolgens worden de doelen en acties beschreven. 

Technische staat  
Van oudsher gaat beheer met name over het technische staat van de assets in de leefomgeving. Veelal is de omgang met technische opgaven behoorlijk rechtlijnig, relatief eenvoudig meetbaar en deels voorspelbaar. Dit komt ook doordat assets over het algemeen een lange levensduur hebben, met uitschieters van wel honderd jaar. De kwaliteit van de leefomgeving zit met name in de afwegingen voor het beeld, wettelijke vereisten en tijdigheid van activiteiten. Zaken waar aan gedacht moet worden zijn bijvoorbeeld: 

Asset Technische vraag  
Wegen:       wat is de staat van het asfalt mbt spoorvorming en wortelopdruk?  
Civiele kunstwerken:    in hoeverre zijn relingen sterk genoeg en wat zijn weersinvloeden?  
Groen:          hoe groeit een boom en staat de boom (nog) voldoende recht?  
Afval:          kunnen containers opgetild en geleegd worden?  
Ondergrond :      is er voldoende ruimte om bekabeling te leggen en wie roert de grond?  
Spelen:       voldoet de gemeente aan de warenwet en veiligheidsvereisten? 

Er kan worden gedacht dat beheer van de openbare ruimte niet politiek gevoelig is: de technische staat is relatief eenvoudig meetbaar en een asset gaat vele jaren mee. Maar toch is dat niet zo. Zelfs voor het meer technische aspect van de leefomgeving is het gevoelig voor sentiment van diverse gebruikers. Dit komt doordat de leefomgeving als unieke eigenschap heeft dat er vele duizenden mensen tegelijkertijd gebruik van maken. Daarnaast wordt er veel eigenaarschap gevoeld door bewoners, omdat de assets van de leefomgeving heel tastbaar zijn. Dit maakt het voor een gemeente extra belangrijk om goed uit te dragen welke keuzes er worden gemaakt, waarom en wanneer acties verwacht mogen worden. 

Functionele staat  
De technische staat van assets zegt niet alles, er moet ook steeds meer rekening worden gehouden met de functionaliteit van de leefomgeving. Deze functionaliteiten kunnen behoorlijk uiteenlopen, zelfs op dezelfde plek. Zo kan een plein door een marktkoopman anders worden ervaren dan door een bewoner, een automobilist of een fietser. De kwaliteit van de leefomgeving zit dan met name in de gebruikerswaarde, de afspraken tussen gebruikers en de tijdsgeest. Zo denkt Team Beheer ook steeds meer ‘aan de voorkant’ mee in het opstellen van kaders om opgaven het hoofd te bieden. Te denken valt aan: 

Asset Functionele vraag  
Wegen:       waar kunnen laadpalen het beste geplaatst worden?  
Civiele kunstwerken:    in hoeverre kunnen dieren hun plaats vinden in oevers of onder bruggen?  
Groen:         kan een plein groener worden om hittestress en wateroverlast te voorkomen?  
Afval:        hoe om te gaan met statiegeldblikjes in de openbare ruimte?  
Ondergrond:      kunnen partijen gecoördineerd worden om één keer de straat te openen?  
Spelen:       hoe kan beweging en ontwikkeling gestimuleerd worden op een speelplek? 

De functionele staat van de buitenruimte kan echter zeer fluctueren, afhankelijk van de standpunten van gebruikers en zaken die op dat moment aandacht vragen. Het spanningsveld dat kan ontstaan tussen technische - en functionele staat kan het werk van de gemeente uitdagend maken. Gezien hier veel uiteenlopende invalshoeken mogelijk zijn, op hetzelfde stukje leefomgeving, ligt hier een taak voor gemeenten om gewogen beslissingen te maken en deze uit te dragen.

WAT WILLEN WIJ BEREIKEN?  

WAT WILLEN WIJ BEREIKEN?  

WAT WILLEN WIJ BEREIKEN? 

WAT WILLEN WIJ BEREIKEN?  

WAT WILLEN WIJ BEREIKEN?  

WAT WILLEN WIJ BEREIKEN? 

WAT WILLEN WIJ BEREIKEN? 

WAT WILLEN WIJ BEREIKEN? 

 
HOE GAAN WE DIT METEN?
We vinden we het belangrijk om meldingen in de openbare ruimte te behandelen en we streven daarbij naar een zo’n volledig mogelijke afhandeling. Binnen onze gemeente worden meldingen aangemaakt en geregistreerd met Fixi.

In onderstaand figuur kunt u het aantal meldingen openbare ruimte zien welke zijn gedaan in het jaar 2023. Tevens kunt u zien welk percentage aan meldingen is afgehandeld. We streven daarbij naar een bandbreedte van 85 tot 90%. Omwille van de omvang is in onderstaand figuur het totaal aantal meldingen opgenomen, en daarnaast de top 10 aan meldingen. Daarnaast ziet u het afhandelingspercentage van de meldingen. In de toekomst willen we de indicatoren nog verder uitbreiden om zo onze dienstverlening nog verder te verbeteren maar ook onze sturingsinstrumenten te verfijnen.